| 2010-11-01 Volkskrant |
|---|
Artis kwartet triomfeert met Webern |
| Dodecafonie wordt wel weggezet
als tenenkrommend lawaai. Artis
bewijst het tegenovergestelde.
AMSTERDAM Na een liederencyclus van Arnold Schönberg door Christian Gerhaher stond er dit weekeinde opnieuw een concert geprogrammeerd met muziek volgens het twaalftoonstelsel die dezer dagen door een Amsterdamse politicus werd omschreven als ‘tenenkrommend lawaai’. En na de juichende bijval voor Gerhaher reageerde het publiek ook op de uitvoering van het Artis kwartet met heftig enthousiasme. Het repertoire was voor lang niet iedereen bekend: ‘Weber? Is dat niet die man van die opera? Oh, zei je Webern, met een n? Nooit van gehoord.’Een half uur later stond de vragenstellende mevrouw te applaudisseren alsof ze al jarenlang fan was van deze Weber- met-een-n. Die waardering kan op het conto van het Artis Kwartet worden geschreven. Dit Oostenrijkse strijkersensemble, dertig jaar geleden opgericht door een clubje studenten van de Weense Musikhochschule, zet zich met verve in voor de componisten die hun stad in de loop van de afgelopen eeuw tot een centrum van vernieuwing maakten. Die toewijding betaalt zich terug in een uitgesproken persoonlijke benadering van de werken uit deze periode. Zo presenteerden ze het gedachtegoed van Webern (1883-1945) als een drietrapsraket, met composities uit verschillende fasen van zijn leven. Toen de leerling van Arnold Schönberg in 1906 zijn Rondo schreef, stond hij nog met één been in de laatromantiek, de tijd van de zwelgende harmonieën. Drie jaar later, tijdens de Fünf Sätze, weekte hij zich daar behoedzaam uit los en toen hij een kleine dertig jaar later zijn Strijkkwartet op. 28 voltooide, was Anton Webern een meester die met een fenomenale inventiviteit de kleinste motiefjes leven kon inblazen. Het inzicht dat schoonheid en de vormprincipes van de twaalftoonmu ziek (dodecafonie) niet elkaars tegengestelden zijn, is voor een groot gedeelte zijn verdienste. De leden van het Artis Kwartet lie- ten de afzonderlijke partikeltjes in de stukken als fonkelende kooltjes oplichten en smeedden ze samen tot een verbluffend eensgezinde vertolking. Een uitvoering van het Eerste strijkkwartet ‘Kreutzer Sonate’, van de iets oudere Leos Janácek, en vooral de diep bewogen lezing van Alexander von Zemlinsky’s Vierde strijkkwartet gaven de avond reliëf. Mooi dat lawaai zoveel emotie kan genereren. Bela Luttmer Artis Kwartet met werken van Janácek, Zemlinsky en Webern. . Amsterdam, Muziekgebouw aan ’t IJ, 29/10. . |
| Back |